Về thăm phong phú Quảng Trị-mảnh đất của "máu và hoa"

Đoàn dâng hoa tại nghĩa địa Liệt sỹ nhà nước Trường Sơn. Ảnh: T. Hằng. Sau một ngày đường, với suýt soát gần 700 cây số, đoàn công tác của KBNN mới đặt chân tới vùng đất Quảng Trị. Điểm đến đầu tiên của đoàn là nghĩa địa Liệt sỹ nhà nước Trường Sơn, tọa lạc trên khu đồi Bến Tắt, thuộc địa phận xã Vĩnh Trường, huyện Gio Linh- Quảng Trị. Khác với hẳn với nghĩ suy của chúng tôi về sự thanh vắng của cõi vĩnh hằng, là u ám của núi rừng, Nghĩa trang Liệt sỹ nhà nước Trường Sơn hiện ra trước mắt chúng tôi như những chùm “hoa nắng” trẻ ranh tỏa rạng giữa ngút ngàn nắng gió. Với hơn 10 nghìn phần mộ của các liệt sỹ nằm cạnh nhau, thẳng hàng trải dài trên đồi núi bao la. Có lẽ vậy, mà theo lời chị Lê Thị Hải Yến, Phó trưởng Phòng Kế toán- KBNN Quảng Trị (hướng dẫn viên của đoàn) đã có không ít du khách về đây thường hay ví von tha ma như “hoa nắng Trường Sơn”. Đặc biệt là dịp tháng 7 - nghĩa địa Trường Sơn rộn rịch và đông đúc hơn bao giờ hết. Những người con mọi miền sơn hà về đây để nghe tiếng vi vu của gió Lào, để thả lòng theo từng chùm "hoa nắng", để ngưỡng vọng về một thời vượt qua mưa bom bão đạn để đổi máu giành lấy hòa bình, độc lập, tự do. Còn theo hồi tưởng của nguyên Phó Tổng giám đốc KBNN Trần Xuân Trí- một cựu chiến binh trên mặt trận Quảng Trị, tại nơi này đã ghi dấu nhiều trận đánh khốc liệt giữa ta và địch, nhiều chiến sĩ, đồng đội đã ngã xuống. Nào Vĩnh Linh những bông hoa trên tuyến lửa, rồi Khe Sanh, cho đến đường 9 Nam Lào... Nơi đây không ngày nào mà không diễn ra những trận đánh ác liệt. Chính bởi thế, sang hai cuộc trường chinh vĩ đại chống kẻ thù, Quảng Trị đã chịu nhiều đau thương mất mát. Toàn tỉnh hiện có 72 tha ma liệt sĩ, trong đó có hai tha ma liệt sĩ nhà nước, hàng chục đài tưởng vọng, với khoảng 6 vạn liệt sĩ là con em của mọi miền giang sơn đang yên nghỉ tại đây. Chỉ vài con số đó cũng đã nói lên một điều, đối với người dân Quảng Trị ngày 27-7 hàng năm là ngày có ý nghĩa đặc biệt. Nguyên P.TGĐ KBNN Trần Xuân Trí thỉnh hồi chuông hoài tưởng các anh hùng liệt sỹtại Nghĩa trang Trường Sơn Tại Nghĩa trang Trường Sơn, chúng tôi được anh Nguyễn Văn Định- nhân viên quản trang đã gắn bó với tha ma được 6 năm cho biết, như đã thành thông lệ, vào tháng 7 hàng năm nghĩa địa lại tất tả tiếp đón du khách và thân nhân liệt sĩ về đây thăm viếng. Nhàng nhàng mỗi ngày có từ 1.000 đến 1.500 du khách đến thăm, viếng. Rất nhiều người trong số họ trở về để thăm lại mặt trận xưa và hơn hết là để tri ân các đồng đội. Trong số đó, cũng có không ít những người mẹ vào thăm con, vợ thăm chồng, con đến thăm cha, cháu thăm ông... Họ đến đây mong tìm lại những ký ức của mình, của người nhà - ký ức về một thời oanh liệt... Chia tay Nghĩa trang Trường Sơn, đoàn chúng tôi tiếp chuyện cuộc hành trình, đặt vòng hoa, dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ và tổ chức động thổ nâng cấp Nghĩa trang Liệt sỹ Đường 9 (thời đoạn 2). Nghĩa địa đường 9 - nơi yên nghỉ của hơn 10.600 liệt sỹ, trong đó có hơn 5.500 ngôi mộ chưa xác định được tên, tuổi; 808 ngôi mộ chưa xác định được địa chỉ, quê quán, đơn vị, lực lượng. Đứng trước anh linh của các liệt sỹ, cả đoàn ai nấy đều xúc động và cảm thấy mình nhỏ bé trước sự hy sinh lớn lao của các anh hùng liệt sĩ- những người đã làm nên hạnh phúc của hàng triệu, triệu gia đình và cao hơn cả là đã làm cho giang sơn, cho dân tộc hồi sinh. Rất nhiều ngôi mộ vô danh, chưa biết tên, biết tuổi, quê quán của liệt sỹ Và ngày hôm nay để diễn tả đạo lý và truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, tri ân, tôn các liệt sỹ đã hy sinh dũng mãnh cho độc lập tự do của đất nước, tập thể CBCC ngành Tài chính, trong đó có CBCC hệ thống Kho bạc đã tự nguyện đóng góp từ đồng lương của mình, ủng hộ kinh phí đầu tư, nâng cấp, tu chỉnh nghĩa địa liệt sỹ Quốc gia Đường 9. Ban đầu là xây dựng Khu hành lễ tha ma Liệt sỹ Quốc gia Đường 9 và nay tiếp tục dự án mở mang phần công viên, cổng, tường rào, bãi đỗ xe. Năm nay cũng đánh dấu thêm những ân tình của CBCC ngành ngân khố khi quyên gần 6 tỷ đồng xây dựng Trường Mầm non Họa Mi (tại Tân Lâm, Cam Lộ, Quảng Trị). Công trình được xây dựng trên mảnh đất Cam Lộ- Quảng Trị có bề dày lịch sử, văn hóa và truyền thống hiếu học, mảnh đất được chọn làm đế kinh kháng chiến chống Pháp của Vua Hàm Nghi và cũng là nơi ban Dụ Cần Vương kêu gọi văn thân, sỹ phu yêu nước phò Vua kháng Pháp vào cuối thế kỷ 19... Chia tay Quảng Trị bất giác tôi nhớ đến lời nhắn gửi của một người con sinh ra trên mảnh đất Quảng Trị mà tôi chưa kịp biết tên: "Quảng Trị quê tôi mùa nắng có cơn gió Lào hanh hao, cháy da rát thịt với những triền cát chạy dài. Vậy mà ngẩng mặt lên đã tới mùa mưa, chưa kịp làm gì thì lại gồng mình đón lũ. Quảng Trị quê tôi- nơi từng là mặt trận ác liệt, được gọi là mảnh đất của máu và hoa...". Và Quảng Trị hôm nay đã vượt qua đau thương để hướng tới mai sau, với sự sầm uất của trọng điểm kinh tế thương nghiệp đặc biệt Lao Bảo sẽ là nơi đến của bạn bè trong và ngoài nước - Đây sẽ trở nên chuồng xí kinh tế Đông Tây, với con đường Xuyên Á sẽ mở ra cơ hội hội nhập. Thu Hằng