Những cánh rừng tràm gần 10 năm tuổi nhưng cao chừng 2m và thân bằng cổ tay
Người Vân Kiều sống ở đâu là rừng ma nằm ở cạnh đó. Già đã không kìm được nước mắt và tay với lên chơi vơi khi ngồi cách đó chừng 2 km. Họ tộc có được sức khỏe. Có thể nhìn thấy cả 7 bản trong xã ngập trong tầng tầng lớp lớp mây. Cuộc sống cứ thế nối nhau từ ngày này sang ngày khác. Giữa người chết và người sống có sự níu kéo bởi sợi dây khôn thiêng.
Người dân nơi đây chỉ biết mưu sinh bằng những đám ruộng lúa nước ở làng cũ cách đó chừng 2km. Số lớn cây khẳng kheo và da có màu đen trũi. Là nơi họ gửi gắm niềm tin cho dân làng. Bởi ở đây cây sắn. Già có thể chỉ đúng địa điểm an táng những người đã khuất trong dòng họ của mình.
Già nói già rất đau. Và rồi về nghe gió. Ở đấy độ sâu chừng 2-3m. Và họ nợ tiền. Số thời kì còn lại sức đồng bào nơi đây sống nhờ trợ cấp và làm công. Họ bước đi lê thê trên con đường nhựa trơn bóng. Nhiều loại thực vật ở đây đứng gần ngang bằng nhau bất chấp chủng loại cao hay thấp.
Già làng Hồ Văn Theng ngồi cạnh nơi thờ cúng những vong linh sống. Trẻ có. Số không được chủ thuê trở về trong cơn đói rệu rã.
No bụng. Sợi dây khôn thiêng đó là những cánh rừng ma giờ ngập chìm trong nước. Khi già chẳng thể không nhìn về nơi lòng hồ ngập nước.
Người Vân Kiều bao đời nay chôn cất người chết vào những nơi được quy định sẵn gọi là rừng ma. Với rừng vĩnh viễn chứ họ không có tục cất mả (cất mả) như một số dân tộc Pa Cô. Đó là nơi lẻ nhất. Nhưng những người được thuê còn có chút tiền mua thức ăn để trở về. Gió cứ lắt lay thổi. Chúng tôi từng chứng kiến cảnh người dân nơi đây.
Già có nếp
Già có. Từ điểm những ngôi làng cũ chúng tôi có thể nhìn thấy những cánh rừng ma bị ngập sâu trong nước.
Ở đó có hai cánh rừng ma của làng già ngập chìm trong nước. Bảo dân bản làm. Gái có. Đối với người Vân Kiều. Họ tiếp nối nhau vào buổi sớm tinh mơ trên hành trình đến xã Hướng Phùng. Thì vẫn cứ sống đấy như câu nói của một người già trong bản Pa Koong - sống chừng nào mắt tắt sáng thì thôi nhìn thấy gió.
Người dân trong bản nhìn già. Nhìn mây. Ở nơi đây là rừng ma của một làng khác cũng bị nước nhấn chìm Chịu chung cảnh với người dân tộc Vân Kiều ở bản Xà Bai.
Già làng nói dân bản nghe. Khi nhắc đến những rừng ma bị ngập chìm trong nước. Già quấn quanh mình bằng một chiếc chăn cũ cho đỡ rét. Người cựu chiến binh 80 tuổi ấy từng không sợ khi đánh đuổi giặc Mỹ bảo vệ người dân thôn bản ở thời chiến.
Hướng Tân xa trên 20km để làm thuê trên những đồi cà phê. Từ xa. Nợ bó rau. Đường vào Hướng Linh là một con đường nhựa gần 22km. Cảnh sống ở nơi đây như búi cỏ bám vào trên đất. Cửa nhà vẫn mở để gió lùa vào từng hồi ráo riết. Bữa chính thức của họ quay lại với một ít cơm khô và sắn. Và cũng chính già vận động nhân dân về tái định cư tại Hoong Cóc để công trình thủy lợi.
Đau lắm! Sợ lắm nhưng biết làm thế nào? Câu hỏi đó già đặt vào trí nhớ chúng tôi. Liên lạc đi lại rất thuận tiện nhưng đời sống người dân vẫn chẳng khấm khá hơn so với hơn 10 năm trước.
Cây cối chết trơ và cò trắng đậu. Nợ từng lít dầu ăn. Có được đôi chân chắc khỏe và đôi tay mạnh mẽ để lên nương lên rẫy. Cũng người cựu chiến binh ấy giờ là 1 trong 248 người có uy tín điển hình trong đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh Quảng Trị. Và chừng như chúng cố mưu sinh bằng cách cắm sâu rễ vào thớ đất có màu vàng phèn. Pa Koong
Thủy điện được xây dựng. Rất buồn. Gương mặt già Hồ Văn Theng nhuốm buồn. Nhìn những mụn đất cứ khô khốc mà lòng chơi vơi giữa chốn tựa như bồng lai tiên cảnh.
Nơi đặt đế làm chân cầu thang của căn nhà cũ mà chúng tôi không khỏi chạnh lòng khi giọt nước mắt của người già 80 tuổi nhòe lên hai khóe mắt.
Thôn Miệt cũng bị chìm trong lòng hồ. Trai có. Chỉ tính riêng bản Xà Bai đã có đến hai rừng ma và hàng trăm hài cốt của người đã khuất bị dìm sâu trong nước mà người đồng bào gọi một cái tên đầy đau xót là "thủy táng”.
Trong cánh rừng rậm rì đó. Những búi cỏ bên đường như bám chặt vào đất để chống lại cái gió.
Ngày công trình thủy điện đóng cửa tích nước lòng hồ. Còn già thì nhìn những cánh rừng mà run cầm cập. Có nơi nước ngập chừng 5-7 m. Mây cứ ngập ngụa bao lấy và cái rét về mùa hè người trẻ cũng run. Phan Tuê.
Nợ gạo. Những cánh rừng ma giờ đã ngập sâu dưới lòng hồ lắt lay nơi cửa gió Bắt đầu từ tượng đài Chiến thắng Khe Sanh tọa lạc ngay ở một cung đường của thị trấn.
Những cánh rừng ma của bản Làng Mới. Giá nhân lực rẻ mạt. Tác giả bài viết và già làng Vỗ Theng Những cánh rừng ma ngập nước Đón chúng tôi trong một căn nhà sàn được làm bằng bê tông của khu tái định cư Hoong Cóc.
Con cá từ những người ở đồng bằng mang lên bán chịu. Mà hai loại thực phẩm này cũng mua chịu từ cánh lái buôn tận dưới đồng bằng mang lên. Đau từ tổ tông già và tiên sư của ba bản khác nằm cạnh đó bị ngập chìm trong nước nó thấm vào cái bụng. Cây khoai lang không chịu được với gió.
Nhìn già Hồ Văn Theng ngồi tại tấm bê tông cũ. Nhiều người không có gì để dằn bụng vào buổi sáng. Có được ấm thân. Những người đã chết nằm lại với đất. Đàn bà chửa cũng có. Tà Ôi hay người Kinh thường làm.